
Η Επιτροπή δημοσίευσε την Δευτέρα τον ευρωπαϊκό πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία του 2021, ο οποίος δείχνει ότι οι επιδόσεις της Ευρώπης στον τομέα της καινοτομίας εξακολουθούν να βελτιώνονται σε ολόκληρη την ΕΕ. Κατά μέσο όρο, οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας έχουν βελτιωθεί κατά 12,5 % από το 2014. Υπάρχει συνεχής σύγκλιση εντός της ΕΕ, με τις χώρες με χαμηλότερες επιδόσεις να αναπτύσσονται ταχύτερα από τις χώρες με υψηλότερες επιδόσεις, γεφυρώνοντας έτσι το χάσμα καινοτομίας μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον περιφερειακό πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία του 2021 που δημοσιεύτηκε επίσης σήμερα, η τάση αυτή ισχύει και για την καινοτομία σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ΕΕ έχει καλύτερες επιδόσεις από τους ανταγωνιστές της όπως η Κίνα, η Βραζιλία, η Νότια Αφρική, η Ρωσία και η Ινδία, ενώ η Νότια Κορέα, ο Καναδάς, η Αυστραλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία έχουν προβάδισμα στις επιδόσεις έναντι της ΕΕ. Ο φετινός ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία βασίζεται σε αναθεωρημένο πλαίσιο το οποίο περιλαμβάνει νέους δείκτες για την ψηφιοποίηση και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, ευθυγραμμίζοντας τον πίνακα αποτελεσμάτων με τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ.
Με βάση τη βαθμολογία τους, οι χώρες της ΕΕ κατανέμονται σε τέσσερις ομάδες επιδόσεων: πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας (Σουηδία, Φιλανδία, Δανία και Βέλγιο) χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας (Ολλανδία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Αυστρία, Εσθονία, Γαλλία και Ιρλανδία) χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας (Ιταλία, Κύπρος, Μάλτα, Σλοβενία, Ισπανία, Τσεχία, Λιθουανία, Πορτογαλία και Ελλάδα) και χώρες με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας (Κροατία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Πολωνία, Λετονία, Βουλγαρία και Ρουμανία).
Η Σουηδία εξακολουθεί να είναι ο πρωτοπόρος καινοτομίας της ΕΕ, ακολουθούμενη από τη Φινλανδία, τη Δανία και το Βέλγιο, με επιδόσεις καινοτομίας πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Οι ομάδες επιδόσεων τείνουν να είναι γεωγραφικά συγκεντρωμένες, με τις πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας και τις χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας να βρίσκονται στη Βόρεια και τη Δυτική Ευρώπη και τις περισσότερες από τις χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας και με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας να βρίσκονται στη Νότια και την Ανατολική Ευρώπη.
Κατά μέσο όρο, οι επιδόσεις καινοτομίας της ΕΕ έχουν βελτιωθεί κατά 12,5 ποσοστιαίες μονάδες από το 2014. Οι επιδόσεις έχουν βελτιωθεί περισσότερο στην Κύπρο, την Εσθονία, την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Λιθουανία.
Σε πέντε κράτη μέλη σημειώθηκε βελτίωση των επιδόσεων κατά 25 ή περισσότερες ποσοστιαίες μονάδες (Κύπρος, Εσθονία, Ελλάδα, Ιταλία και Λιθουανία).
Τέσσερα κράτη μέλη παρουσίασαν βελτίωση των επιδόσεων κατά 15 έως 25 ποσοστιαίες μονάδες (Βέλγιο, Κροατία, Φινλανδία και Σουηδία).
Για οκτώ κράτη μέλη, οι επιδόσεις βελτιώθηκαν μεταξύ 10 και 15 ποσοστιαίων μονάδων (Αυστρία, Τσεχία, Γερμανία, Λετονία, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία και Ισπανία). Στα υπόλοιπα 10 κράτη μέλη σημειώθηκε βελτίωση των επιδόσεων κατά έως και δέκα ποσοστιαίες μονάδες.
Συγκρίνοντας τον μέσο όρο της ΕΕ με μια επιλογή παγκόσμιων ανταγωνιστών, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι η Νότια Κορέα είναι η πιο καινοτόμος χώρα, με επιδόσεις κατά 36 % υψηλότερες από τη βαθμολογία της ΕΕ το 2014 και κατά 21 % πάνω από την ΕΕ το 2021. Η ΕΕ βρίσκεται μπροστά από την Κίνα, τη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική, τη Ρωσία και την Ινδία στον φετινό πίνακα αποτελεσμάτων, ενώ ο Καναδάς, η Αυστραλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία έχουν προβάδισμα στις επιδόσεις έναντι της ΕΕ.
Οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας αυξήθηκαν για 225 περιφέρειες επί συνόλου 240 περιφερειών κατά την περίοδο από το 2014 και μετά. Με την πάροδο του χρόνου, έχει σημειωθεί μια διαδικασία σύγκλισης των περιφερειακών επιδόσεων με μειούμενες διαφορές επιδόσεων μεταξύ των περιφερειών.
Η πιο καινοτόμος περιφέρεια στην Ευρώπη είναι η Στοκχόλμη στη Σουηδία, ακολουθούμενη από την Etelä-Suomi στη Φινλανδία και την Oberbayern στη Γερμανία. Η Hovedstaden στη Δανία κατέχει την τέταρτη θέση, ενώ η Ζυρίχη στην Ελβετία κατέχει την πέμπτη θέση.
Ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία παρέχει συγκριτική ανάλυση των επιδόσεων καινοτομίας στις χώρες της ΕΕ, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στους περιφερειακούς γείτονες. Αξιολογεί τα σχετικά πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των εθνικών συστημάτων καινοτομίας και βοηθά τις χώρες να εντοπίσουν τους τομείς που χρειάζεται να αντιμετωπίσουν. Ο πρώτος ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία δημοσιεύτηκε το 2001. Ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία καταδεικνύει τη δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών της για έρευνα και καινοτομία με βάση την αριστεία, με ανταγωνιστικό, ανοικτό και προσανατολισμένο στο ταλέντο χαρακτήρα. Υποστηρίζει επίσης την ανάπτυξη πολιτικών για την ενίσχυση της καινοτομίας στην Ευρώπη και την ενημέρωση των φορέων χάραξης πολιτικής σε ένα ταχέως εξελισσόμενο παγκόσμιο πλαίσιο. Επιπλέον, η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν ουσιαστικό μέρος της συντονισμένης αντίδρασης της ΕΕ στην κρίση του κορονοϊού, στηρίζοντας επίσης τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη της Ευρώπης. Η μέτρηση των επιδόσεων καινοτομίας αποτελεί βασικό στοιχείο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Περίπου τα δύο τρίτα της αύξησης της παραγωγικότητας στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες οφείλονται στην καινοτομία, σύμφωνα με την έκθεση για τις «επιδόσεις της ΕΕ στους τομείς της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας». Η έρευνα και η καινοτομία ενισχύουν την ανθεκτικότητα των παραγωγικών τομέων μας, την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών μας και τον ψηφιακό και οικολογικό μετασχηματισμό των κοινωνιών μας. Διασφαλίζουν επίσης την ετοιμότητα για το μέλλον και είναι ζωτικής σημασίας για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της Ψηφιακής Πυξίδας. Το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, με προϋπολογισμό ύψους 95,5 δισ. ευρώ, θα συμβάλει στην επιτάχυνση του περιβαλλοντικού και ψηφιακού μετασχηματισμού της Ευρώπης. Κατά την ίδια περίοδο, η πολιτική συνοχής θα επενδύσει περισσότερα από 56,8 δισ. ευρώ σε ικανότητες έρευνας και καινοτομίας, ψηφιοποίηση και δεξιότητες για τη στήριξη του καινοτόμου και πράσινου οικονομικού μετασχηματισμού των ευρωπαϊκών περιφερειών. Οι στόχοι αυτοί βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο της επικαιροποιημένης βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ, η οποία προτείνει νέα μέτρα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ενιαίας αγοράς μας. Η στρατηγική προτείνει επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεών μας σε βασικούς στρατηγικούς τομείς, καθώς και για την επιτάχυνση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης —όλα αυτά θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση των επιδόσεων της ΕΕ στον τομέα της καινοτομίας. Επιπλέον, ο Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας (ΕΧΕ) θα δημιουργήσει μια ενιαία και χωρίς σύνορα αγορά για την έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογία σε ολόκληρη την ΕΕ, ενισχύοντας παράλληλα την υιοθέτηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και της καινοτομίας από την αγορά./ibna