Παπαγιαννιδης Αντώνης
Δεν αφορούσε, λοιπόν, η δίκη ενώπιον του BVG την εντελώς πρόσφατη απόφαση για επιπρόσθετη – μεγάλη – ποσοτική χαλάρωση ενόψει της κρίσης του κορωνοϊού, ούτε καν ευθέως την προ μηνών επέκταση του Q.E. Όμως … έρχεται η κρίση του Δικαστηρίου της Καρλσρούης σε αληθινά ιδεώδη συγκυρία καθώς στην Γερμανία έχουν πυκνώσει – πάλι, πολύ! – οι αντιρρήσεις για τα μέτρα συνολικής στήριξης της «Ευρώπης» μπροστά στο φάσμα του Covid-19. Η βάση των προσφυγών, με τις οποίες το PSPP αμφισβητήθηκε, ήταν ότι η ΕΚΤ παρέκαμπψε με την απόασή της εκείνη το μεγάλο ταμπού, την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης των δημόσιων οικονομικών, μαζί και τα όρια των ίδιων των αρμοδιοτήτων της. Το BVG, που έχει αναγνωρίσει ΜΕΝ την επικράτηση του Ευρωπαϊκού Δικαίου επί των εθνικών δικαίων (ακόμη και συνταγματικού επιπέδου), ΑΛΛΑ επιφυλάσσει στον εαυτό του το δικαίωμα να κρίνει – εντέλει – θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων και αρχών που προστατεύει το Γερμανικό Σύνταγμα/GrandGesetz, παρέπεμψε με προδικαστικό ερώτημα το ζήτημα αυτό (το 2017) στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την δική του κρίση/άποψη/γνώμη.
Το τελευταίο (τέλη του 2018) απεφάνθη ότι ούτε το ταμπού της νομισματικής χρηματοδότησης τιτρώσκεται από την στάση της ΕΚΤ, ούτε υπέρβαση των αρμοδιοτήτων της υπήρξε. Το BVG τα έλαβε αυτά, και (Ιούλιο του 2019) συνεδρίασε για την απόφασή του. Τι λέει λοιπόν το Γερμανικό Συνταγματικό;
Πρώτον, ευθέως, θεωρεί ως υπέρβαση αρμοδιοτήτων της ΕΚΤ (ultra vires: οι Γερμανοι επανακάμπτουν στα Λατινικά όταν είναι μπροστά σε απόλυτη κρίση – θυμηθείτε την ultima ratio επί Ελληνικής περιπέτειας…) τη απόφασή της για θέσπιση του PSPP – κι ας έκρινε αντιθέτως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (με σκολιά επιχειρηματολογία, πάντως το έκρινε!). Το BVG δέχεται ευθέως ότι δημιουργείται πρόβλημα ερμηνείας, όμως θυμίζει ότι τα Κράτη μέλη – και μετά την Συνθήκη της Λισσαβώνας «παραμένουν κύριοι των Συνθηκών», καθώς η ΕΕ δεν έχει μετεξελιχθεί σε ομοσπονδιακό Κράτος… [Προσοχή! Δεν είναι κάποιος θεωρητικός ή αναλυτής που μιλάει, εδώ, αλλά το ίδιο το BVG].
Εκεί όπου το BVG αποφασίζει να «κοντραριστεί» με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, είναι η αναλογικότητα των αποφασιζόμενων ρυθμίσεων νομισματικής πολιτικής και η μη-επαρκής αξιολόγηση των συνεπειών οικονομικής πολιτικής που απορρέουν. Λόγος για τον οποίο το BVG θεωρεί ότι δεν δεσμεύεται από την ερμηνευτική γραμμή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου: θεωρεί δηλαδή ότι η ΕΚΤ δεν έχει θεμελιώσει και ζυγίσει επαρκώς τις συνέπειες του PSPP σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής, και μάλιστα όσον αφορά τους όρους πρόσβασης στις αγορές και την μεταφορά» μεγάλων ποσοτήτων κρατικών ομολόγων υψηλού ρίσκου [λέγε με: Ιταλία!] στον ισολογισμό του Ευρωσυστήματος. Προχωράει όμως κι άλλο το BVG, δεχόμενο ότι επηρεάζονται δυνητικά οι πάντες: μέτοχοι, ιδιοκτήτες ακινήτων, ενοικιαστές (!), κάτοχοι ασφαλιστηρίων… Όλα αυτά, θάπρεπε να τα είχε σταθμίσει η ΕΚΤ (δηλαδή: δεν τα στάθμισε). [Εδώ το BVG «υιοθετεί» τις πλέον ακραίες ανησυχίες της Γερμανικής δημόσιας συζήτησης, ότι δηλαδή η ΕΚΤ περίπου «ξηλώνει» τα συμφέροντα Γερμανών πολιτών].
Στην συνέχεια, το BVG εξηγεί ότι δεν έχει πεισθεί αν οι Γερμανικές αρχές – Κυβέρνηση και Βουλή – έχουν παραβεί τα καθήκοντά τους, με το να μην πιέσουν για τερματισμό του PSPP. Ενώ ταυτόχρονα αφήνει εκκρεμές αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στάθμισε επαρκώς τις απαραίτητες, σύμφωνα με θεμελιώδη νομολογία, διασφαλίσεις, ώστε να μην προκύπτει έμμεση νομισματική χρηματοδότηση. Συνεπώς, σύμφωνα με τις ευθύνες τους απέναντι στην ίδια την Ευρωπαϊκή ενοποίηση (integrationsverantwortug), οι Γερμανικές αρχές θα πρέπει να κάνουν «ενεργά βήματα» απέναντι στο σχήμα του PSPP όπως σήμερα εφαρμόζεται, ιδίως απαιτώντας από την ΕΚΤ πλήρη στάθμιση των συνεπειών των αποφάσεών της (με λογική αναλογικότητας των μέτρων προς τους σκοπούς). Πάντως όλοι οι Γερμανικοί θεσμοί, δεν έχουν πλέον το δικαίωμα να μετέχουν είτε στην μετεξέλιξη, είτε στην εφαρμογή πράξεων που θεωρούνται intra vires.[ Αυστηρότερη «γραμμή» από δικαστήριο, δύσκολα θα δινόταν στο πολιτικό «του» σύστημα].
Μετά από προθεσμία 2-3 μηνών για διαβουλεύσεις με το Ευρωσύστημα μόνον άμα η ΕΚΤ ικανοποιήσει αυτές τις απαιτήσεις θα μπορούν οι Γερμανικές αρχές να συμμετάσχουν.[ Πάρθειον βέλος: η Bundesbank η ίδια, η Γερμανική Κεντρική Τράπεζα, «οφείλει να εξασφαλίσει ότι τα ομόλογα που έχουν αγορασθεί (με βάση το PSPP) και βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό της, θα πρέπει να πουληθούν «στα πλαίσια μιας – ενδεχομένως μακροπρόθεσμη – στρατηγικής που θα συμφωνηθεί»].
Συνειδητοποιούμε πώς κουράσαμε τον αναγνώστη. Αλλά βρισκόμαστε μπροστά σε μια απόφαση-παγόβουνο στα ήδη δύσκολα νερά που πλέει η «Ευρώπη». Η ερμηνεία της στάσης του BVG , άμα δει κανείς με μάτια Γερμανικά, είναι εντέλει απλή: είτε βλέπει να χάνεται η δημόσια στήριξη προς την Ευρώπη είτε ακολουθεί τα αντανακλαστικά μιας οικονομικής ελίτ (της ίδιας που θα ήθελε στην ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών τον Σωϋμπλικό Φρήντριχ Μέρτς), πάντως επιθυμεί να καταδείξει ότι έναντι της Ευρώπης η Γερμανία έχει εσωτερικό θεματοφύλακα: το Συνταγματικό Δικαστήριο. [Προσοχή! Δεν προδιαγράφεται η Γερμανική θέση για το μέλλον των μέτρων ειδικά για την μετά τον Covid-19 συζήτηση. Αλλά μπαίνει ένα μεγάλο βαρίδι στην ζυγαριά].
Οι επιπτώσεις σε επίπεδο Ευρώπης/Ευρωζώνης βρίσκονται στο άμεσο μέλλον, μπροστά μας. Πάντως η εντύπωση ότι ένα «άλμα αλληλεγγύης» του τύπου κορωνο-ομολόγου θα προέκυπτε από την ενιαία αντίληψη του κινδύνου των Ευρωπαίων, μάλλον ανήκει στο παρελθόν. Σε ένα αχνό, ήδη, παρελθόν.
[www.economia.gr]
πηγη:Απο τον προσωπικο λογαριασμο του Α.Παπαγιαννιδης στο φβ
Oxtapus 